İşten çıkarılan işçinin hakları, Türkiye’deki 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde belirlenmiştir. İşten çıkarılan bir işçinin hakları ve dikkat etmesi gerekenler aşağıdaki gibidir:
İÇİNDEKİLER
Toggleİşten Çıkarılan İşçinin Hakları
- Kıdem Tazminatı: İşçinin çalışma süresine bağlı olarak ödenir. Kıdem tazminatı, işçinin işyerindeki her bir yılı için 30 günlük brüt ücretinin ödenmesi şeklinde hesaplanır.
- İhbar Tazminatı: İşten çıkarılmadan önce belirli bir süre önceden ihbar edilmediğinde ödenmesi gereken tazminattır. İhbar süresi, işçinin kıdemine göre değişir. İşveren, ihbar süresine uymadan işçiyi işten çıkarırsa, ihbar tazminatı ödemek zorundadır.
- Birikmiş Ücretli İzinler: Kullanılmamış yıllık izin haklarının ücreti işçiye ödenmelidir.
- İşten Çıkış İhbar Tarihine Kadar Olan Maaş: İşçinin, işten çıkarıldığı tarihe kadar olan maaşı da ödenmelidir.
- Fazla Mesai Ücretleri: İşçi, fazla mesai yapmışsa, bu fazla mesailerinin ücretleri ödenmelidir.
- İşe İade Davası: İşçi, işten haksız yere çıkarıldığını düşünüyorsa, işe iade davası açma hakkına sahiptir. Davanın kabul edilmesi durumunda, işçi eski işine dönebilir veya işveren tazminat ödemek zorunda kalabilir.
- İkale Sözleşmesi: Eğer işveren ve işçi arasında bir ikale (anlaşarak ayrılma) sözleşmesi yapılmışsa, işveren genellikle işsizlik ödeneği için gerekli olan primleri sağlamalıdır.
- İkramiye Ödemeleri: İşveren, işten ayrılma sürecinde işçiye ikramiye ödeme hakkına sahip olabilir. İşçinin işten anlaşarak ayrılmasını göz önüne alarak işveren 2-3 maaş ikramiye ödeyebilir.
İşten Çıkarılan İşçilerin Dikkat Etmesi Gerekenler
- Yazılı Bildirim: İşveren, iş akdinin feshedilmesini yazılı olarak bildirmelidir. Bildirimde, fesih nedenleri açıkça belirtilmelidir.
- Savunma Hakkı: İşçinin yeterliliği ile ilgili bir gerekçe varsa, işçinin savunması alınmalıdır.
- Sağlık Hizmetleri: İşçi, çıkarıldığı tarihten önceki bir yıl içinde 90 gün prim ödemesi yaptıysa, işten çıktıktan sonra 100 gün boyunca sağlık hizmetlerinden faydalanabilir. 90 gün prim ödemesi tamamlanmadıysa, sadece 10 gün yararlanabilir.
Bu haklar, işçinin işten çıkarılma sürecinde adil bir şekilde muamele görmesini sağlamayı amaçlar. İşçi, bu hakları tam olarak öğrenmek ve talep etmek için genellikle bir iş hukuku uzmanına başvurabilir.